ჯონ ტელფერი (1831-1907) იყო ბრიტანელი სამხედრი პირი და მოგზაური, რომელიც თავის წიგნში „ყირიმი და ტრანსკავკასია“ (1876) აღწერს გურიას.
შემოქმედის საკათედრო ტაძარი, ტელფერის ნახატი
დილის 2 საათზე, როდესაც ოზურგეთიდან გავედით ბნელოდა და ცაზე დასვლეთიდან მომავალი შავი ღრუბლები გროვდებოდა. ასე ადრე გასვლა აუცილებელი იყო, რათა სამტრედიაში დავხვედროდით ფოთი-თბილისის მატარებელს. ჩვენი ცხენები დასვენებულები იყვნენ და დაცარიელებულ ქუჩებში ექოდ ისმოდა მათი ჩლიქების ხმა, პატარა ქალაქი მალე დავტოვეთ და ეზოებიდან ძაღლების ველური ყეფა გვაცილებდა.
ნატანების გადაკვეთის შემდეგ ავედით ნასაკირალის უღელტეხილზე, რომლის ქვემოთ, დაბლობზე მდებარეობს ბახვი და სუფსის შენაკადების გადალახვის შემდეგ შევჩერდით ნაგომარში, რათა ცხენები გამოგვეცვალა. ყოველწლიურად 20 ივლისს აქ დიდი ბაზრობა იმართება, სადაც, შეიძლება ითქვას, რომ გურიის მთელი მოსახლეობა იკრიბება, ხალხი ყველა მხრიდან ჩამოდის რათა მოიმარაგოს მთელი წლის სამყოფი ნივთები, ინსტრუმენტები, ჭურჭელი, საქონელი და ა.შ. რადგან გურიაში ვაჭრები არ არიან და მხოლოდ რამდენიმე მაღაზიაა, ეს ბაზრობა ყიდვა-გაყიდვის ერთადერთი ადგილია. „როცა ჩვენს ბაზრობაზე მოხვალ, ნახავ რა მშვენიერი ძროხები და ლამაზი ქალები გვყავს“, მითხრა იემჩუკმა თვალისჩაკვრით
ურემი გურიაში
სუფსის ფართო ხეობაში ვნახეთ პირველად მსხვილი რქოსანი საქონლის ჯოგი და ასევე დიდებულად მზარდი ხურმა (Diospyrus lotus); ის დიდწილად რუსეთში შემოდის, როგორც მშრალი ხილი და მისგან [აქაურების] საყვარელ სასმელს ამზადებენ; ასევე იზრდებოდა სიმინდი, მაგრამ იყო ზოგადი გარემო მიტოვებულობისა და უგულვებელყოფისა. გზიდან მარჯვნივ ჩანს კოშკი. ესაა რაც დარჩა მიხეილ ერისთავის რეზიდენციიდან. ის რამდენიმე წლის წინ გლეხებმა მოკლეს მისი ძალადობრივი პრაქტიკის გამო. ჩოხატაურში, სადაც ცხენები კვლავ გამოვცვალეთ, დგას სახლი და მამული დავით ერისთავისა. აქედან გზა ადის ტყიან ფარცხმაში. ულამაზეს პეიზაჟს აცოცხლებს ხშირი ჩანჩქერები და მთის ნაკადულები, რომლებიც გზას იკვალავენ ხევისწყლის მშვენიერ ხეობაში. ხეობის საპირისპირო მხარეს დგას გამოჩინებულის მონასტერი, რომელიც ღატაკების ფავორიტი მოსალოცი ადგილია. მაგრამ რა უნდა ვთქვა ამ გორაკების გლეხობის, არამხოლოდ კაცების, არამედ ქალებისაც, სიღარიბეზე, მათ ძონძებსა და შეშინებულ გამოხედვაზე, როდესაც ჩვენი მიახლოებისთანავე გზიდან ტყეში იმალებიან? თუ ანგარიში მართალია, გურიაში ბევრი ლუკრეცია არ უნდა იყოს.
ქალები გურიაში, თუ განვსჯით იმ მცირეთი, რომელთა ნახვის შესაძლებლობა გვქონდა, ნამდვილად საინიტერესონი არიან. მათ ჩაცმულობაში არაფერია განსაკუთრებული, გარდა წელზე შეკრული ბამბის პერანგისა, რომელიც ისე აცვიათ, რომ მაქსიმალურად გამოკვეთოს მათი მომხიბვლელობა.
ცხენების მესამედ გამოვცვალეთ პატარა მყუდრო სოფელში, რომელიც მდებარეობს მდინარე ხევისწყალზე, სამხრეთ კალთაზე საჯავახოს მთისა, რომლის მწვერვალიდან ჩვენ ვიხილეთ ყველაზე ფართო ხედი რიონის დაბლობისა. ჩვენ ვიყავით ღვინის ქვეყანაში, მაგრამ არცერთი ღვინო, რომელიც მოვითხოვეთ, არ დაილეოდა. როდესაც მივაღწიეთ დაბლობს, სოფელ ორპირთან გადავკვეთეთ მდინარე რიონი.
მიტროპოლიტის ტახტი, შემოქმედი, ტელფერის ნახატი
Comments
Post a Comment