ვის
არ გაუგია მიწის, თავისუფლებისა და მშრომელთა უფლებებისთვის გურიის გლეხობის სტოიკური ბრძოლის შესახებ?
ცნობები გურიის[1] მოძრაობის შესახებ აღწევდა რუსეთამდე, რუს ერამდე, მაგრამ ისინი იძლეოდა მხოლოდ სუსტ წარმოდგენას ამ მოძრაობის ნამდვილ ბუნებაზე, მასშტაბსა და სიღრმეზე.
მის გამორჩეულ თვისებას წარმოადგენს ქალაქის პროლეტარიატთან მჭიდრო კავშირი არა მხოლოდ პირადი - გურული ქალაქის მუშების მეშვეობით - არამედ შინაგანი - ბრძოლის და ორგანიზების ფორმის გაზიარებით. გურიის გლეხთა მოძრაობის სათავეში დასაწყისიდანვე იდგა პროლეტარიატის პარტია - სოციალ-დემოკრატიული პარტია - რომელმაც აქ იპოვა კარგად მომზადებული ნიადაგი არამხოლოდ პოლიტიკური თავისუფლების და ბრძოლის იდეის პროპაგანდისთვის, არამედ სოციალიზმის სწავლებისთვისაც.
გურული გლეხების უზარმაზარი უმრავლესობა არაა დამოუკიდებელი მეურნე, არამედ ნახევარპროლეტარი, ან სულაც ნამდვილი პროლეტარი. მათი სამიწათმოქმედო მეურნეობა, იმ სასოფლო ურთიერთობების პირობებში, რაც წარმოიშვა ბატონყმობის გაუქმების შემდეგ, საუკეთესო შემთხვევაში მხოლოდ იმის საშუალებას იძლევა რომ შიმშილით არ მოკვდნენ.
ისეთი დასახლებები, როგორიცაა ხიდისთავი, ამაღლება, სურები, ჩოხატაური და სხვა საკუთარი სამუშაო ძალის უმრავლესობას გზავნიან კავკასიის სამრეწველო ცენტრებში, უმეტესად ბათუმში, ფოთში, ნოვოროსიისკში. გურულები შეადგენენ შავი ზღვის მთელ სანაპიროზე მრეწველობაში დასაქმებული მუშების მნიშვნელოვან ნაწილს. ბევრი მათგანი მიდის ბაქოს საწარმოებში, ასევე თბილისსა და სხვა ქალაქებში. საჭიროებამ გაფანტა ისინი მთელ რუსეთში და წაიყვანა აღმოსავლეთ აზიაშიც, სადაც მათი რაოდენობა რამდენიმე ათეული ათასია.
ასე რომ გურიის გლეხთა მოძრაობა გამოიწვია ღრმა სოციალურმა მიზეზებმა. მაგრამ უკეთესი ბედისთვის ბრძოლაში მდგარნი ისინი პირისპირ შეეჩეხნენ მშრომელი ხალხის უბოროტეს მტერს - თვითმპყრობელობის ბიუროკრატიას. ამ მტერთან ბრძოლამ წაიღო გურულების მთელი ყურადღება და ძალა ბოლო ორი-სამი წლის განმავლობაში.
ამ ბრძოლაში მათი გამძლეობა და ერთსულოვნება უნდა გახდეს მაგალითი ყველა დაჩაგრულისა და გაჭირვებულისთვის და აავსოს მათი გულები უკეთეს მომავლის, სიღატაკისგან და უკანონო ჩაგვრისგან სწრაფი გათავისუფლების იმედით.
მეორე მხრივ, გურიის მოძრაობამ მოგვცა მკაფიო მაგალითი, როგორი მნიშვნელოვანი როლის შესრულება შეუძლია და ეკისრება სოციალ-დემოკრატიული პარტიის დროშის ქვეშ გაერთიანებულ ქალაქის პროლეტარიატს სოფლის მშრომელების და წვრილი მეურნე გლეხების ფართო მასების განათლების
და გათავისუფლების საქმეში.
[1] გურია წარმოადგენს დასავლეთ საქართველოს პატარა კუთხეს. მისი საზღვრებია აღმოსავლეთიდან გურია-აჭარის მთები, სამხრეთიდან იგივე ქედი და მდინარე ჩოლოქი, დასავლეთიდან შავი ზღვა, ჩრდილოეთიდან ნიგოითის ქედი და მდინარე რიონი. მასში ითვლება დაახლოებით 100 ათას მცხოვრებამდე, რომლებიც ცხოვრობენ ქუთაისის გუბერნიის ოზურგეთის მაზრის 25 თემში (თითოეულ თემში რამდენიმე სოფელია)
- თავი 1 - გლეხობის ეკონომიკური და პოლიტიკური მდგომარეობა
- თავი 2 - მღელვარება ბათუმში და 1901 წლის მოუსავლიანობა, მოძრაობის დასაწყისი
- თავი 3 - პოლიტიკური აღზრდის გაკვეთილები
- თავი 4 - მებრძოლი ძალების მობილიზაცია, სისტემატური აგიტაციის და პროპაგანდის პერიოდი
- თავი 5 - გურიის გლეხობის მოთხოვნები
- თავი 6 - გურიის თვითმმართველობა
- თავი 7 - ჩასაფრება და ბრძოლა ნასაკირალში
- თავი 8 - გურიის დარბევა
Comments
Post a Comment