ტროლეიბუსის იდეა 1880 წელს ვილჰელმ ფონ სიმენსმა ინგლისურ ჟურნალში აღწერა, ხოლო 1882 წლის 29 აპრილს მისმა ძმამ, ვერნერ ფონ სიმენსმა ბერლინში განახორციელა. თუმცა საზოგადოებრივი ტრანსპორტის სახეობად ტროლეიბუსი მხოლოდ XX საუკუნის დასაწყისიდან იქცა.
საქართველოს სსრ საბჭოთა კავშირში ითვლებოდა ერთ-ერთ ყველაზე განვითარებულ რესპუბლიკად ელექტროტრანსპორტის მხრივ. საქართველოს 12 ქალაქში მოძრაობდა ტროლეიბუსი, რაც საკმაოდ მაღალი მაჩვენებელია. შედარებისათვის, სომხეთში ტროლეიბუსი იყო 2 ქალაქში, აზერბაიჯანში - 5 ქალაქში, ბელორუსიაში - 7 ქალაქში.
ოზურგეთში ტროლეიბუსის ხაზის მოწყობის იდეა 1960-იანი წლებიდან გაჩნდა. გასაყვანად მუშაობა 1978 წლიდან დაიწყო. გაფართოვდა 1905 წლის ქუჩა 3-4 მეტრით, ამისთვის დაიხურა სანიაღვრე არხები ქუჩის გასწვრივ. მოეწყო ბაზალტის ბორდიურები. დაიდგა განათების ახალი ბოძები, რომლებიც გამოყენებული იქნა ტროლეიბუსების ხაზისთვის. არსებობდა იდეა, რომ ამ ქუჩის ყველა ჭიშკარი ყოფილიყო სტანდარტული, სიმეტრიული მარტივი კონსტრუქციის, მაგრამ ეს იდეა არ განხორციელებულა.
1980 წლის 27 ნოემბერს გაიხსნა პირველი ხაზი გმირთა მოედანი - საკონსერვო ქარხანა. სატროლეიბუსო მიმოსვლა მოიცავდა სუბურბანული ზონის სოფლებს: ბოხვაურსა და დვაბზუს. საბჭოთა პერიოდში მახარაძეში მოძრაობდა ტროლეიბუსის სამი ხაზი:
N1 დვაბზუს - 1905 წლის ქუჩა - ორჯონიკიძის ქუჩა - მარქსის ქუჩა - ლენინის ქუჩა - ერისთავის ქუჩა - სტახანოვის ქუჩა - რაისაავადმყოფო - გურიის გამზირი - გმირთა მოედანი - 1905 წლის ქუჩა - დვაბზუ
N 2 სოფელ მახარაძე - ლენინის ქუჩა - ერისთავის ქუჩა - სტახანოვის ქუჩა - რაისაავადმყოფო - გურიის გამზირი - გმირთა მოდანი - ორჯონიკიძის ქუჩა - რკინიგზის სადგური სადგური - მარქსის ქუჩა - ლენინის ქუჩა - სოფელ მახარაძე
N3 სოფელ მახარაძე - ლენინის ქუჩა - მარქსის ქუჩა - რკინიგზის სადგური - ორჯონიკიძის ქუჩა - სტალინის ქუჩა - დვაბზუ - და უკან
შემდეგ მარშრუტები შეიცვალა და ასეთი სახე მიიღო:
№ 1 — სოფელ დვაბზუდან რაიცენტრალურ საავადმყოფომდე და უკან.
№ 2 — ბაზრიდან სოფელ ლიხაურის საზღვრამდე და უკან.
№ 3 — რკინიგზის სადგურიდან სოფელ ოზურგეთის ცენტრამდე და უკან
№ 4 — წრიული მარშრუტი ქალაქის ცენტრში.
№ 2 — ბაზრიდან სოფელ ლიხაურის საზღვრამდე და უკან.
№ 3 — რკინიგზის სადგურიდან სოფელ ოზურგეთის ცენტრამდე და უკან
№ 4 — წრიული მარშრუტი ქალაქის ცენტრში.
თავდაპირველად ექსპლუატაციაში იყო რუსული ЗиУ-9 და ჩეხოსლოვაკიური Škoda 14Tr მოდელის ტროლეიბუსები. ოზურგეთის ტროლეიბუსის სისტემამ თავისი განვითარების პიკს 1990 წელს მიაღწია, როცა 4 მარშრუტზე ექსპლუატაციაში იყო 22 ტროლეიბუსი. ტროლეიბუსის დეპო იყო ბოლო გაჩერებაზე დვაბზუში, სადაც იყო ტექდათვალიერების ორმო, მწყობრიდან გამოსული მოძრავი შემადგენლობის სადგომი და ინსტრუმენტებისა და ნაწილების შესანახი სათავსო.
ტროლეიბუსი ოზურგეთში
1992-1993 წლებში ტროლეიბუსის მოძრაობა შეწყდა და 1994 წელს კვლავ განახლდა, თუმცა მხოლოდ № 1 და № 4 მარშრუტებზე. მარაგნაწილების არქონის გამო მოძრავი შემადგენლობის რიცხვმა მკვეთრად იკლო, უფრო ცუდ მდგომარეობაში მყოფი ტროლეიბუსები ჩამოწერეს და მათი ნაწილები სხვა ტროლეიბუსებისთვის გამოიყენეს. 2000 წელს ოზურგეთმა ორი ტროლეიბუსი გადასცა ფოთს, ერთი ჩეხური, ერთი საბჭოთა. 2003 წელს კი ოზურგეთმა ფოთისგან იყიდა 1 ტროლეიბუსი Škoda 9Tr. 2005 წელს ოზურგეთს გადმოეცა ფოთის ტროლეიბუსები, რადგან იქ ტროლეიბუსის სისტემა გაუქმდა.
სატროლეიბუსო მიმოსვლა ოზურგეთში 2006 წლის ივნისში შეწყდა, მოძრავი შემადგენლობა ჯართად გაიყიდა. მოსახლეობა უკმაყოფილო იყო იაფი ტრანსპორტის გაუქმებით. ამჟამად ტროლეიბუსის ნაკვალევი მხოლოდ დვაბზუსა და ლიხაურშია შემორჩენილი, მოსაბრუნებელი მარყუჟების ადგილზე.
დღეს ოზურგეთში საზოგადოებრივი ტრანსპორტი აუცილებლობას წარმოადგენს. ტროლეიბუსების მიმოსვლის აღდგენა შესაძლებელიცაა, სასურველიც და ხელმისაწვდომიც. ტროლეიბუსმა ქალაქის ცენტრიდან სამი მიმართულებით - ანასეული, დვაბზუ და სოფელ ოზურგეთი - უნდა იმოძრაოს.
უკრაინა, ბოგდანის ტიპის ტროლეიბუსი |
შესაძლოა ვინმესთვის ტროლეიბუსი ასოცირდებოდეს ნელ, გაუბედურებულ და ბიგელჩამოვარდნილ საშინელ ტრანსპორტთან, მაგრამ სინამდვილეში ტროლეიბუსი არის ეკოლოგიურად სუფთა და იაფი ტრანსპორტი, რომელიც გამართულად მუშაობს ძალიან ბევრ ქალაქში.
საინტერესო იდეაა: ეკოლოგიური, ეკონომიური და იაფი ტრანსპორტი, თანაც უხმაურო. ინფრასტრუქტურის აღდგენას (სატრანსპორტო საშუალების შეძენის ჩათვლით) ფინანსები და ძალისხმევა დასჭირდება; თუმცა თუ გაანგარიშება დადებით ეფექტს აჩვენებს, მაშინ შეიძლება ფიქრი ამ პროექტზე. შესაძლებელია მეორე ალტერნატივის, ელექტრო ავტობუსების განხილვაც - გააჩნია რომელი უფრო მომგებიანი იქნება. ფაქტია, რომ იაფი საზოგადოებრივი ტრანსპორტი ოზურგეთს და მახლობელ ზონებს აუცილებლად სჭირდება, ეს მოსახლეობისთვის დიდი შეღავათი იქნება. ვფიქრობ, ამას დადებითი ეფექტი ექნება ეკონომიკური აქტივობის ამაღლების კუთხითაც.
ReplyDeleteფიქრი არათუ შეიძლება, არამედ აუცილებელია. რათქმაუნდა, ალტერნატივების ელექტროავტობუსის, ასევე ტრამვაის,განხილვა შესაძლებელია
Delete