კოლექტივიზაცია ოზურგეთის მაზრაში

ფილიპე მახარაძის წერილი, გაზეთი „კომუნისტი“ N65, 1930 წელი

წიგნიდან ნიკიტა თალაკვაძე „მოქალაქე მღვდლის დღიური“

ოზურგეთის მაზრის 18 თემში ტარდება მთლიანი კოლექტივიზაცია. ეს თემები შემდეგია: ნიგოითი, ლანჩხუთი, შუხუთი, ჩიბათი, ლესაჭინათი, ჯურუყვეთი, ნიგვზიანი, ნინოშვილი, ჯუმათი, ჩოჩხათი, სუფსა, ნატანები, გურიანთა, სილაური, ძიმითი, მამათი, აცანა და ნაგომარი... მთლიანი კოლექტივიზაცია ამას გარდა ტარდება ბუკისციხეში და ზემო ფარცხმაში. ვინახულე შემდეგი თემები არა მთლიანი კოლექტივიზაციისა: ჩოხატაური, ხიდისთავი, ბახვი, ასკანა, დვაბზუ, შემოქმედი და ლიხაური... ზოგი ამათგანიც (ლიხაური, შემოქმედი, დვაბზუ) თითქმის მზად არიან მთლიან კოლექტივიზაციაზე გადასასვლელად...ალბად ბევრს ასეთი ჩემი შთაბეჭდილება ეჩვენება გადამეტებულად და შეფერადებულად, მეც ბევრი ვიფიქრე ამაზე, სანამ ასეთ დასკვნას გამოვიტანდი, მაგრამ ბოლოს მაინც ამ დასკვნაზე გავჩერდი.

იყო თუ არა ძალდატანება, ან ქონდა თუ არა ადგილი გაუგებრობას და შეცდომებს მთლიან კოლექტივიზაციაზე გადასვლის დროს ოზურგეთის მაზრაში -უთუოდ შემეკითხებიან მკითხველები. აშკარაა, იყო ერთიც და მეორეც, და გასაკვირიც იქნებოდა, რომ არ ქონებოდა მათ ადგილი. ასე, მაგ. ალაგ-ალაგ ადგილი ჰქონდა მუქარასაც და დაშინებასაც... აჩქარება...გაურკვევლობა...ეზოებისა თუ ძროხების გაერთიანებაში!...სიმართლე მოითხოვს ვთქვა, რომ „მემარცხენეობას“, ანუ ყველაფრის დაუყოვნებლივ გაერთიანების სურვილს ოზურგეთის მაზრის სინამდვილეში დიდი გასავალი არ დაურჩა. არათუ წვრილფეხა საქონელი და ძროხები არ იქნენ გაერთიანებული, არამედ ფაქტიურად ხარ-კამეჩებიც, რომლებიც გაერთიანებული უნდა ყოფილიყვნენ, ზოგჯერ ყოფილ პატრონების ხელში დარჩა...აბრეშუმის ჭიის მოყვანის გაერთიანებასაც მოითხოვდნენ, მაგრამ ქალები აღუდგენ წინ და არ გაიყვანეს

საერთოდ ჩვენ ვხედავთ, რომ გურიაში კოლექტივიზაციის საქმე ნორმალურად მიმდინარეობს. არ ყოფილა შემთხვევა, რომ სადმე კოლექტივიზაციის წინააღმდეგ გამოსულიყვნენ...კოლექტივიზაციის მოწინააღმდეგენი და მტრები არიან, რა თქმა უნდა, გურიაშიც, მაგრამ ასეთები შეადგენენ შედარებით უმნიშვნელო ჯგუფს. კოლექტივიზაციის ტალღა დღეს იმდენად დიდია გურიაში, რომ უკმაყოფილო ელემენტები ვერ ბედავენ ამის წინააღმდეგ ხმის ამოღებას...ასეთი წარმატება კოლექტივიზაციის საქმეში აიხსნება გურიის გლეხობის შეგნებით. გურიის გლეხობამ 1905 წელში განვლო დიდი რევოლუციონური სკოლა. აი, 1905 წლის რევოლუციის ტრადიციებს ჩვენ ვხედავთ გურულ გლეხებში ახლა, კოლექტივიზაციის ხანაში. ჩემ შეკითხვაზე - როგორ უყურებთ კოლექტივიზაციას, ხომ არ შეგაშინათ ამ ამბავმა მეთქი, - ხშირად ვღებულობდი ასეთ პასუხს: „კოლექტივიზაციამ არამც თუ არ დაგვაშინა, არამედ ჩვენ სწორედ ახლა ვხედავთ 1905 წლის რევოლუციის ლოზუნგების განხორციელებასო. ამას ამბობდნენ მოხუცი 60-70 წლის გლეხები, კოლექტიურ სამუშაოზე გამოსულნი ბარებით და ნიჩბებით, რაც უდიდეს აღფრთოვანებას იწვევდა ყველაში. ეს უკვე გულისხმობს დიდ შეგნებას! სოფელ გულიანში (ჩოჩხათის რაიონი) კომუნაზე გადასასვლელადაც კი მზად იყვნენ, მაგრამ დროებით შეაჩერეს. შეერთებული მუშაობაა გაჩაღებული, ჩვენ თვალწინ ხდება უდიდესი გარდატეხა, უდიდესი რევოლიუცია ...ვის ძალუძს, ეს არ შეამჩნიოს, ეს არ დაინახოს - მხოლოდ გაქვავებულ ადამიანებს ან ჯიუტობით დაბრმავებულთ.იცვლება დრო, იცვლება ხალხის ზნე-ჩვეულება, ყოფა-ცხოვრება, ფსიხოლოგია...ის რაც მე ვნახე გურიაში, მაძლევს საბუთს ვსთქვა, რომ გურიის გლეხობა კოლექტივიზაციის საქმეში წინ მიდის და მე დარწმუნებული ვარ, რომ ამ მოძრაობაში ითამაშებს ისეთსავე როლს, როგორიც მან ითამაშა 1905 წლის რევოლუციონურ მოძრაობაში, მხოლოდ იმ განსხვავებით, რომ იგი უთუოდ გაიმარჯვებს