თუშური ლექსი

თუშური ლექსი, გამოთქმული 1854 წელს ყირიმის ომის დროს, ნიგოითის ბრძოლაში მონაწილე თუშების შესახებ. დაიბეჭდა კრებულში „ძველი საქართველო“, ტ. II.

არამ დამძრახოთ, ბიჭებო,

სიტყვანი გითხრათ ძმურია.

ვაჟო, სადა ვართ? ა;ვანთან

დიდათ შორს არის გურია.

მომწყურდა ღვინო კახური,

დიაცთ ნამცხვარი პურია...

და თქვენცა ბძანეთ, მოძმენო,

უმცროსს დაუგდეთ ყურია.

ძმაო, შენც გახსოვს წითელი

სიყმაწვილური ზნეობა;

მოდით, აქ შევიკრიფენოთ, გვმართებს საქმისა რჩეობა;

ბიჭობით ყველან მჯობიხართ,

გიცდიათ ლეკთა მტერობა.

სახელი დაგვრჩეს გურიას, 

თუშებმა ქნესა მხნეობა.

ომის დრო არის ვჟკაცნო,

ცხენთა დავაკრათ ნალია;

ადექით, დავემზადენოთ,

ყველამ დავჩარხოთ ხმალია;

ვინც უკან დარჩეს ამხანაგთ,

იყოს ახმატის ქალია,

და მოკვდეს, ქვაზე დავწეროთ:

„სიცოცხლითაე მხდალია“!

ვაჟო, რას ამბობ, მეწყინა,

დიაცთ წესია რიდება,

ქალის ლეჩაქი დახვუროთ,

ვისც არ უნდ, ომი სწყინდება...

კაცი გავგზავნოთ სარდალთან:

ბიჭებს აქ ყოფნა სწყინდება, 

თუ არ გვაჩხუბებ თათართან, 

თუშნი აქ რაღად გინდება?!

ვინცა გავგზავნეთ, მოვიდა:

სარდალმა გაიცინაო:

ებძანა: „დილით ივანე

ჯარს წაუძღვება წინაო"

ულვაშის გრეხით, თამამად,

საკვირლად მოილხინაო.

მეწინავედა გვიბრძანეთ,

გავსცურავთ, საცა წყალია;

შორით მოვსულვათ, რიგია,

პირველთ ვაცნობოთ ძალია,

თუ ვარგა შენი თუშები,

ან მათი გორდა ხმალია.

ვითხოვოთ, პირველთ მივიდეთ,

ეს არის ჩვენი თხოვანი,

შენი ვართ ალვანთ თუშები,

კაზმულ-იარაღოვანი.

თუში თუ უკან დარჩება,

ვისგან ეღირსოს გლოვანი

და ხომ დაგვძრახავს მოსაზღვრე

ფშავნი, ხევსურნი, წოვანი.

გამოსალმებით დავხოცნოთ,

დღეს არის საომარია,

რაზმით მივმართოთ ერთიან,

საცა ურდიან ჯარია;

ცეცხლათ აუჩნდეთ შუაში,

ავტეხოთ სისხლის ღვარია;

ვაჟკაცად ვინცა მოკვდება,

ღმერთო, აცხონე მკვდარია!