ოოზურგეთის მაზრის თვითმმართველობის საქმიანობა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის არსებობის დროს. მომზადებულია მაზრის ერობის გამგეობის ოფიციალური გამოცემის, „ გურიის ერობის მოამბის “ მიხედვით. 1918 წელს ჩატარდა საერობო რეფორმის პირველი ეტაპი და არჩევნები. (გარდა საომარი რეგიონებისა). 1919 წელს ამოქმედდა ადმინისტრაციული მოწყობის ახალი წესი, შეიქმნა მაზრის ერობა და სამაზრო გამგეობა. ერობებმა იმუშავეს 1921 წლამდე. კარლ კაუცკის წიგნიდან „საქართველო: გლეხთა სოციალ-დემოკრატიული რესპუბლიკა - შთაბეჭდილებები და დაკვირვებები“: რევოლუციამ საქართველოს მაზრებისა და მუნიციპალიტეტების სრული თვითმმართველობა მოუტანა. ეს თვითმმართველობა უნდა შექმნილიყო de novo ცენტრალიზებული და ბიუროკრატიული სახელმწიფო მეურვეობის ნაცვლად. ის განიცდიდა გამოცდილებისა და ზოგიერთი აუცილებელი რესურსის ნაკლებობას. მიუხედავად ამისა, ჩვენ უკვე ვიხილეთ, რომ ზოგი დიდი სასოფლო-სამეურნეო საწარმო გადაეცა მუნიციპალიტეტებს. ადგილობრივმა საკრებულოებმა შემოიღეს სამედიცინო მომსახურების რეგულაცია, დააარსეს ამბულატორიები, ფაბრიკები და სა
ნაწყვეტები წიგნიდან Крестьянское движение и социал-демократия в эпоху Первой русской революции (1926) 1902 წლის მარტში ბათუმის გაფიცვის შემდეგ ბათუმიდან სამშობლოში გასახლებულ იქნა 300-ზე მეტი მუშა, უმეტესწილად გურულები, პატარა გურია (ქუთაისის გუბერნიის ოზურგეთის მაზრა) ამგვარად გაივსო პროპაგანდისტებით და აგიტატორებით, რომლებიც დაუყოვნებლივ შეუდგნენ რევოლუციურ მუშაობას. უფრო ადრე გურიაში მუშაობდნენ ბათუმის ჯგუფთან დაკავშირებული ცალკეული სოციალ-დემოკრატები, რომლებიც გლეხებს შორის ავრცელებდნენ სოციალ-დემოკრატიულ ლიტერატურას და ეწეოდნენ ზეპირ პროპაგანდას. საქმემ მაშინვე მიიღო ფართო მასშტაბი და სოციალ-დემოკრატების ხელში გადავიდა 1901 წელს მოუსავლიანობის გავლენით სტიქიურად დაწყებული გლეხთა მოძრაობის ხელმძღვანელობა. 1902 წლის გაზაფხულზე მთელ რიგ სოფლებში ს. დ. ხელმძღვანელობით ტარდებოდა ღამის კრებები ტყეში, რომლებშიც ასეულობით გლეხი მონაწილეობდა. კრებებზე იმუშავებდნენ მემამულეებისთვის წარსადგენ ეკონომიკურ მოთხოვნებს (საიჯარო ქირის დაწევა, სხვადასხვა გადასახადების გაუქმება), მიიღებოდა