Skip to main content

Posts

Showing posts from May, 2013

მტირალას ეროვნული პარკი

პარკში მისასვლელად უნდა ჩახვიდეთ ჩაქვში, სადაც პარკის ადმინისტრაცია მდებარეობს. იქვე ხელმისაწვდომია რუკები და შესაძლებელია პარკის სერვისების საფასურის გადახდა (კარვის გაშლის გადასახადი 5 ლარი). პარკის ადმინისტრაცია ჩაქვიდან სოფელ ჩაქვისთავამდე, სადაც ვიზიტორთა ცენტრია, 17 კილომეტრია. აქედან 10 კილომეტრი ასფალტირებულია, შემდეგ კი გრუნტის, ცუდი გზაა. ჩვენი ტაქსისტი მირზა იმ 10 კილომეტრსაც ორ ნაწილად ყოფდა. ერთ ადგილას გვითხრა: „აქამდე მიშას გზაი იყო, აწი ბიძინაისააო“. ვიზიტორთა ცენტრი მდებარეობს სოფელ ჩაქვისთავში, სადაც სულ რამდენიმე ოჯახი ცხოვრობს. მისდევენ მესაქონლეობას, მიწათმოქმედებას და მეფუტკრეობას. არის ორი საოჯახო სასტუმრო, რესტორანი, თავლა.  ვიზიტორთა ცენტრი ჩვენ იქ საქმე არაფერი გვქონდა, მაგრამ მაინც შევჩერდით ორიოდე წუთით, რის გამოც სერიოზულად დავაფიქრეთ რეინჯერები: ჯერ, ალბათ, უცხოელები ვეგონეთ, შემდეგ, როცა ქართულად დავილაპარაკეთ, გვკითხეს, თბილისიდან ხართო? ოზურგეთლები ვართ მეთქი, რომ ვუთხარი, კითხვის ავტორი უტყვად გაგვშორდა (თითონ შემოქ...

აჭარა-გურიის გზები

ბახმაროსა და გომისმთის საკურორტო თვისებების აღმოჩენამდე აჭარა-გურიის ქედს მოსახლეობა საძოვრებად იყენებდა. აქ სამი ძირითადი საძოვარი ადგილი იყო: ზოტიმერია, თაგინური და ხინო. ზოტიმერია და მის ირგვლივ ადგილები: სომლია, ბაისურა, ფაფარა, საყორნია, ჯვარიუღვთო, კაცისთავიანი, კამბეჩის სარჩობი, ქორისბუდე, ჩდილა, დიდვაკე, ზედწეული - ეკუთვნოდათ ერისთავებს . ერისთავები ღორჯომის ხეობიდან ამოსულ მესაქონლეებს ახდევინებდნენ „ბალახის ბაჟს“, ეს იყო ერთი თავი  ყველი ერთ მეწველ ძროხასა და კამეჩზე და ერთი მეათედი მეწველ თხასა და ცხვარზე. არამეწველ საქონელზე ბაჟი არ ვრცელდებოდა. თაგინაურის საძოვრები ეკუთვნოდა შემოქმედის მონასტერს. აქ საქონელი აჰყავდათ ჭვანისწყლის ხეობიდან. ბაჟად იხდიდნენ ცხვარს, გადაზელილ ყველსა და პურს. ხინოს საძოვრები ეკუთვნოდათ აზნაურ იორაშვილებს.  XVII-XIX საუკუნეებში გურიის მოსახლეობა გატანჯული იყო ოსმალების თარეშის გამო. ოსმალები თავს ესხმოდნენ სოფლებს, იტაცებდნენ ხალხს, განსაკუთრებით ახალგაზრდა ქალ-ვაჟს შემდგომში გასაყიდად. ცნობილია პიროვნებები, რომლებიც სხვადასხვა ხევებ...

ნასაკირალის ბრძოლა

    იარაღები, რომლითაც იბრძოდნენ გლეხები ნასაკირალის ბრძოლა, რეკონსტრუქცია, დაცულია რუსეთის თანამედროვე ისტორიის მუზეუმში მუზეუმის ექსტერიერი მუზეუმის ინტერიერი ნასაკირალის ბრძოლის მონაწილეები მახარაძის რაიონიდან, „ლენინის დროშა“, 1955 ნასაკირალის ბრძოლის მონაწილეები  ჩოხატაურის რაიონიდან, „ლენინის დროშა“, 1955    ნასაკირალის ბრძოლის მონაწილეები  ოზურგეთის მუზეუმში დაცული საქმის მიხედვით   ბრძოლის მონაწილეების მოგონებები საბჭოთა პრესიდან („ლენინის დროშა“) კირილე უჯმაჯურიძე:    19 ოქტომბერს ნაგომრის სამკითხველოში თავი მოიყარა წევრთა უმრავლესობამ. იხილებოდა მაზრის უფროსის ლაზარენკოს რაზმზე თავდასხმის მოწყობის საკითხი. ამ საკითხის გადაჭრაში აქტიური მონაწილეობა მიიღეს დათიკო შევარდნაძემ, ისიდორე ჩხარტიშვილმა, ვიქტორ ბოლქვაძემ და სხვებმა      ...პირადად მე დავალებული მქონდა კავშირის დამყარება რაზმებს შორის, საჭიროების შემთხვევაში ტყვია-წამალი მიმეწოდებინა მათთვის. მეორე დღეს სამ საათზე მეფის...

დავით კლდიაშვილი კრილოვის მიერ გურიის გადაწვის (1906 წ.) შესახებ

    კრილოვი თავისი ხერსონის პოლიციით გამოგზავნილი იყო კიევიდან გურიის დასაწყნარებლად. გურიას ვერა რას უხერხებდა ადგილობრივი ადმინისტრაცია და მიუსიეს კრილოვი თავისი პოლკით. კრილოვი დიდი ხნით ჩამოვიდა გემით ბათუმში. აქ იგი განსხვავებულად იქნა მიღებული, როგორც მხსნელი პირი.      კრილოვი ცეცხლითა და მახვილით შევიდა გურიაში. ეს ტანმორჩილი, თხელი, შავგრემანი კაცი საოცარი სისასტიკის მატარებელი იყო თავის არსებაში. არავითარი შებრალება, არავითარი დაზოგვა მან არ იცოდა. მისი შეხედულებით აქ მტერი იყო და მტრულად უნდა მოქცეოდა. მრუდი, მართალი, უდანაშაულო - ყველა ერთია, ყველა ერთი აზრისანი არიან - გარჩევა საჭირო არაა. იქ ღმერთი გაარჩევს ბრალიანს და უბრალოს.      კრილოვი კი წვავდა, ცეცხლს აძლევდა, სიკვდილს აყენებდა მარჯვნივ და მარცხნივ. საკმარისი იყო ჯაშუშის უბრალო ცნობა, რომ დასმენილის სახლ-კარს წაესმებოდა ფისი, ზედ დაესხმებოდა ნავთი და ავარდნილ ალში, მწარე ცრემლებით ხმამაღლა მოტირალთა ბღავილში იფერფლებოდა შენობა, იწვოდა, იღუპებოდა საქონელი, ნიავდებოდა მთელი ქონე...

გურიის რესპუბლიკის სამხედრო შტაბის უფროსი გრიგოლ დუმბაძე

     1905 წლის აპრილის თვეში მე მეფის ჯარიდან გურიაში დავბრუნდი, რადგანაც გურიაში მომუშავე რევოლუციონერებმა იცოდნენ, რომ მე სოციალ-დემოკრატიულ მოძღვრებას ვიზიარებდი, ჩემთან მოვიდა დიდი ხნის ნაცნობი ამხანაგი ილიკო მგელაძე / საქართვ. საბჭოთა ხელისუფლების დამყარების შემდეგ ქ. თბილისის რევკომის თავმჯდომარე / და გურიის სოციალ-დემოკრატიული კომიტეტის სახელით წინადადება მომცა მემუშავა სოციალ-დემოკრტ. პარტიაში, ამერჩია მოძრაობის რომელიმე დარგი რადგანაც კიევში მეფის ჯარში ყოფნის დროს ხშირად გვქონდა მსჯელობა თუ როგორ უნდა მომზადებულიყო რევოლუციონერების მიერ შეიარაღებული და აჯანყება და როგორ უნდა ეწარმოებია მათ ბრძოლა მეფის ჯართან და პოლიციასთან. ამიტომ გამოვკითხე ამხანაგ მგელაძეს, თუ რა მდგომარეობაში იყო მაშინ ეს საქმე. გავიგე რა, რომ გარდა ტერორისტული ჯგუფისა არავითარი სამხედრო ორგანიზაცია არ არსებობდა, განუცხადე სურვილი მუშაობისა მებრძოლი რაზმების შედგენისა და მომზადებაზე. კომიტეტისაგან მივიღე ოფიციალური დავალება და შეუდექი საქმეს. გურიის ყველა საზოგადოებაში / ეხლანდელი თემი / მშ...