Skip to main content

გურიის ხმა

1918 წლის 7 ივლისს ოზურგეთში დაარსდა პირველი ადგილობრივი გაზეთი „გურიის ხმა“. „გურიის ხმა“ იყო ყოველკვირეული, ოთხგვერდიანი გაზეთი - გურიის ახალგაზრდა მარქსისტთა ორგანიზაციების ორგანო. ღირდა 3 კაპიკი. მისი ლოზუნგი იყო „პროლეტარებო, ყველა ქვეყნისა, შეერთდით“. მისი რედაქტორი იყო შ. დუდუჩავა, ახალგაზრდა მარქსისტთა ოზურგეთის ორგანიზაციის ხელმძღვანელი.

გაზეთი მხარს უჭერდა საქართველოს დამოუკიდებელი რესპუბლიკის მთავრობას და მის შესახებ წერდა:

„26 მაისი ჭეშმარიტად ისტორიული დღეა. ამ დღეს დაესკვნა საძირკველი ქართველი ერის დამოუკიდებლობას. ქართველი ხალხის კეთილდღეობისთვის თავგანწირულმა მებრძოლმა, მისი გულის მესაიდუმლემ, მისი ნებისყოფის უტყუარმა გამომხატველმა, ბრძოლის ცეცხლში გამოწრთობილმა სოციალ-დემოკრატიამ ჩამოასხა ქართველი ერის სახელმწიფოებრივი ფორმა დემოკრატიულ რესპუბლიკაში.“

გაზეთი სოციალ-დემოკრატიულ იდეოლოგიურ პლატფორმაზე იდგა. იბეჭდებოდა საგანმანათლებლო სტატიები სოციალ-დემოკრატიისა და მარქსიზმის შესახებ: მაგალითად „თანამედროვე მომენტი და მარქსიზმი“.  გაზეთში იყო რუბრიკები „სადღეისო“, „სარედაქციო“. ფართოდ შუქდებოდა საგარეო-პოლიტიკური საკითხები. შედარებით იშვიათი იყო ადგილობრივი სიახლეები, თუმცა შუქდებოდა ხოლმე ასეთი ამბებიც
  • 26 ივნისს თეატრის შენობაში გაიხსნა ჯარისკაცთა უნივერსიტეტი, არჩეულია 5 კაციანი გამგეობა ამ საქმის მოსაწყობად.
  • 27 ივნისს ოზურგეთში ჩამოვიდნენ გზათა მინისტრი ივ. ლორთქიფანიძე და გუბერნიის კომისარი, ბ. ჩხიკვიშვილი.
  • ქალაქის საბჭოს დადგენილებით გადადგა ქალაქის თავი, მის ნაცვლად აირჩიეს გიორგი ექვთიმეს ძე მურვანიძე, მის ამხანაგად სიმონ ცხომელიძე 
  • შეიქმნა ოსმალებთან ომის შედეგად დაზარალებულთა კომიტეტი და ა.შ.
„გურიის ხმა“ დიდ ადგილს უთმობდა ერობისა (თვითმმართველობა) და საადგილმამულო (მიწის) რეფორმებს გურიაში

საინტერესოა ერობის შემოღების შესახებ სტატიაში მიერ მოცემული ჩამონათვალი, თუ რა ფუნქციები უნდა ჰქონოდა ერობას (თვითმმართველობას) რედაქციის აზრით:  
  • სკოლების და კულტურულ დაწესებულებათა გახსნა
  • გზებისა და არხების გაყვანა, ბოგირების გაკეთება
  • საავადმყოფო-ქსენონების გახსნა და ჰიგიენური პირობების შექმნა
  • საწარმოო იარაღების შეძნება და მეურნეობის რაციონალურ ნიადაგზე გადაყვანა
  • მართვა-გამგეობის შესაფერის დონზე დაყენება
1921 წელს „გურიის ხმა“ უკვე გურიის სამაზრო ერობის ორგანოა. სამდღიური, ორგვერდიანი გაზეთის ფასი 50 მანეთია.

გაზეთის უკანასკნელი ნომერი გამოიცა 1921 წლის 9 მარტს, მე-18 არმიის მიერ თბილისის ოკუპაციიდან თითქმის ორი კვირის შემდეგ, ჯერ კიდევ მაშინ, როდესაც რუსული არმია გურიაში არ იყო შემოსული. ნომერში ერთადერთი სტატიაა: „ომის დღიური, რისთვის მოდიან?“

„გურიის ხმის“ ბაზაზე საბჭოთა პერიოდში, 1922 წელს ჩამოყალიბდა „გურიის კომუნარი“. 20-იან წლებში, გარდა ამ გაზეთისა, გამოდიოდა ლიტერატურული გაზეთი „პოეზიის დღე“ (1922-23) და ლიტერატურული ჟურნალი „ჩვენი არგონავტი“ (1924). ამ გამოცემებში მოღვაწეობდა ოზურგეთელი პედაგოგი და მწერალი ვანო სერელი (სალუქვაძე).

1931 წელს დაარსდა საქართველოს კპ ოზურგეთის რაიკომის და რაისაბჭოს აღმასკომის ორგანო გაზეთი „ლენინის დროშა“, რომელიც ამ სახელწოდებით გამოდიოდა 1990 წლამდე. 1990 წლის 22 მარტს „ლენინის დროშას“ დაერქვა „გურია“, 7 აპრილს კი დაერქვა „ალიონი“.  გაზეთი „ალიონი“ დღესაც გამოდის.

Comments

Popular posts from this blog

მეგრული ტოპონიმები და გვარები გურიაში

გურია, სანამ გურულების წინაპარი მესხების ერთი ნაწილი ამ ტერიტორიაზე დასახლდებოდა, ეკავათ ზანურ (მეგრულ-ლაზურ) ენაზე მოსაუბრე ხალხს. ეს არის ახსნა იმისა, თუ რატომაა ხშირი გურიაში ზანური წარმოშობის ტოპონიმები, ასევე მეგრული დაბოლოების მქონე გვარები. მეგრულ-ლაზური ტოპონომიკა დღევანდელი გურიის ტერიტორიაზე VII-VIII საუკუნეების შემდეგ თანდათანობით ჩაანაცვლა ქართულმა, თუმცა ცალკეული ტოპონიმი მაინცაა შემორჩენილი. ამის მიზეზი იყო ქართულ ენაზე მოსაუბრე ტომების ლტოლვა მესხეთიდან ზღვისკენ, რაც განპირობებული იყო ერთი მხრივ ამ ხალხების მიერ ზღვაზე გასასვლელის ძიებით, ხოლო მეორე მხრივ, ქართლში არაბთა შემოსევებით. გვარები ლომჯარია, ჭანტურია, კვირკველია, გაგუა, გოგუა, აფხაზავა და ა. შ. ჰიდრონიმები : ორაგვისღელე, ოჩოჩხა (მთისპირი), ოკვანე, ოსკოჭინე (ჩაისუბანი) ქალაქების და სოფლების დასახელებები: ოზურგეთი - მეგრული თავსართი „ო“ შეესაბამება ქართულ თავსართს „ა“ (ო-ზურგ-ეთი, სა-ზურგ-ეთი). ოზურგეთი და მისი შემოგარენი ზურგის ფუნქციას ასრულებდა ოსმალეთის იმპერიასთან ბრძოლაში და ამით აიხსნება ქალაქის ს

გურიის ფეოდალები

გურიის თავადები ვახუშტი ბატონიშვილის ცნობით ფლობს გურიას გურიელი და იტყვის ვარდანის ძეობასა, და სხუანი მის ქვეშენი არიან ესენი: თავდგირიძე და ამილახორი, ჩავიდნენ სამცხიდან, შარვაშისძე მოვიდა აფხაზეთიდამ, ბერიძე, კვერღელისძე, ბერეჟიანი, ნაკაშიძე დასხუანი, აგრეთვე აზნაურნიცა XIX საუკუნეში, დიმიტრი ბაქრაძის თანახმად, გურიაში თავადების შემდეგი გვარები იყო: გურიელი გურიელები გვარად სინამდვილეში ვარდანისძეები იყვნენ, ხოლო გურიელობა კი იყო მათი ტიტული, როგორც გურიის მფლობელებისა. ისინი თავიდან გურიის ერისთავები, XVI საუკუნიდან კი დამოუკიდებელი მთავრები  იყვნენ. გურიელად იწოდებოდა ფეოდალური სახლის უფროსი, სახლის სხვა წევრები - ბატონიშვილებად. გურიელების საზაფხულო რეზიდენცია იყო უჩხუბი, ზამთრისა კი - ოზურგეთი , მამია V გურიელმა რეზიდენცია მთლიანად ოზურგეთში გადაიტანა. საგვარეულო საძვალე - შემოქმედის ეკლესია , საბატონიშვილო - ლესა .  გურიელების გერბი ნაკაშიძე გურიელების შემდეგ გურიის ყველაძე ძლიერი და მდიდარი გვარი იყო. ნაკაშიძეების საგვარეულო მოდის გვარ ნაკანიდან. ნაკანი

გურულების შესახებ

იაკობ გოგებაშვილი: გურული მეტად ჩქარია ლაპარაკში, მოძრაობაში, საქმეში, უყვარს პირდაპირობა და სძულს პირმოთნეობა. სწრაფად მოსდის გული, თოფის წამალივით იცის აფეთქება; მაგრამ ჩქარა ისევ მშვიდდება. სიმარჯვით და გულადობით გურულები განთქმულნი არიან. განათლებასაც გატაცებით მისდევენ. თედო ჟორდანია გურიის კუთხე დამივლია ამ ოციოდ წლის წინედ, როდესაც უცხოელების კულტურას ამ ხალხზე შესამჩნევი გამრყვნელი გავლენა არ მოეხდინა. უსწავლელ-უწიგნო გლეხ-კაცებმა გამაკვირვეს მათის დიდებულ სიტყვა-პასუხით, ,,ჯენტლმენობით” – ზრდილობით, ძველებურ ქართულ განათლებით (ბევრმა იცოდა გალობა საუცხოოდ და უფრო მეტმა ძველი სიმღერები – წარმტაცები), ჩვეულებათა სათნიანობით, კულტურით, რომლის ვრცლად აღწერა ითხოვს ახალს გმირებს. მათი ჩონგური ...და ფერხულის დაბმა ხომ გაიტაცებს იმასაც, რომლის სული მიძინებულია და მომკვდარინებული მუდმივ დუხჭირ ქვეყნიურს ზრუნვაში და ვისაც გმირული სული უღვივის გულში, იმას ხომ ცად აიტაცებს. ამ ხალხში ქურდები სულ არ იყო მაშინ – ძველი გურული, როგორც ქართლელ-კახელიც ამას არ იკადრებდა. გურულების

ბახმაროს ტურისტული ბილიკები

აქ წარმოდგენილია ბახმაროს დამსვენებელთა შორის პოპულარული რამდენიმე ტურისტული ბილიკი. ობოლი ქვა Powered by  Wikiloc ზოტიყელი Powered by  Wikiloc Powered by  Wikiloc გადრეკილი, ანუ მზის ამოსავალი Powered by  Wikiloc მზის ჩასავალი Powered by  Wikiloc ვაკიჯვარი - ბახმარო Powered by  Wikiloc ბახმარო - მთისპირი  Powered by  Wikiloc სილამაზის წყარო  Powered by  Wikiloc ფაფარას ჩანჩქერი  Powered by  Wikiloc ბახმარო - გომისმთა  Powered by  Wikiloc Powered by  Wikiloc

გურიის გერბები

გგურიის გერბების აღწერილობა აღებულია ამ ნაშრომიდან გურიის სამთავროს გერბი გურიის სამთავროს გერბის გამოსახულება ვახუშტი ბატონიშვილმა შემოგვინახა. მკრთალ ვარდისფერ ფონზე გამოსახულია ირემი თავზე შარავანდედმოსილი ვარსკვლავითურთ. ირემი, ისევე როგორც სხვა ლომი, ხარი, ცხვარი, ირემი, ტახი, ღორი და სხვა უძველესი საკულტო ე. ი. ტოტემური ცხოველია. ტოტემური ცხოველების მრავალფეროვანი გამოსახულებანი საქართველოს პრაქტიკულად მთელ ტერიტორიაზე არის დადასტურებული როგორც მატერიალური კულტურის ძეგლებზე, ისევე თქმულება გადმოცემებში თუ ხალხურ ზეიმებში ან დღესასწაულებში. გურიის სამთავროს გერბი  (რუსეთის იმპერიის მფარველობაში) გურიის სამთავროს კიდევ ერთი გერბი დაცულია სახელმწიფო მუზეუმში.  ოქროსველიან ფრანგულ ფარში გამოსახულია ლათინური ჯვრით დაბოლოებული მარცხნივ ჩაწეული სვეტი, მის ძირში კი წინა თათებით მახვილის მპყრობელი მწოლიარე ლეოპარდი; ფარი სამთავრო გვირგვინით დამშვენებული პავილიონით არის შემკული.  გერბი მოქმედებდა XIX საუკუნის დასაწყისში, გურიის სამთავროს რუსეთის იმპერიის მფარველობაში არსებობის დროს, სამთავ