წითელი გუბერნატორი

1905 წელს გურიაში აჯანყების გავრცელებას და რევოლუციონერების საქმიანობას ხელი შეუწყო ქუთაისის გენერალ-გუბერნატორმა სტაროსელკიმ.

ვლადიმერ ალექსანდრეს ძე სტაროსელსკი (1860-1916) წარმომავლობით იყო ჩერნიგოვის გუბერნიის აზნაური. 1885 წელს დაამთავრა პეტროვო-რაზუმოვსკის სასოფლო-სამეურნეო აკადემია და იმ წელსვე დაინიშნა ჩერნომორკის ოლქის აგრონომად. 1890 წელს დაინიშნა ქუთაისის გუბერნიის აგრონომად, იყო საქარიის სანერგე მეურნეობის მთავარი ექსპერტი. 1905 წელს კავკასიაში მეფისნაცვლად დაინიშნა ილარიონ ვორონცოვ-დაშკოვი, რომელიც სტაროსელსკის მეგობარი იყო და მან დანიშნა სტაროსელსკი ქუთაისის გუბერნატორად 1905 წლის ივლისში. 

ფილიპე მახარაძე:

„ისეთი ფრთხილი მოხელეც კი, როგორიც იყო კავკასიაში გრაფი ილარიონ ივანეს ძე ვორონცოვ-დაშკოვი, მოტყუვდა ქუთაისის გუბერნატორის კანდიდატურის შესახებ...რა იცოდა ვორონცოვმა, რომ მას სტაროსელკსი მხოლოდ მას შემდეგ დაეთანხმა, მიეღო გუბერნატორის პოსტი, როცა მან თანხმობა მიიღო სოციალ-დემოკრატიული ორგანიზაციისგან. შეუდგა რა გუბერნატორობას, სტაროსელსკის ერთი ნაბიჯიც არ გადაუდგამს პარტიულ ორგანიზაციასთან მოლაპარაკების და თანხმობის გარეშე. სტაროსელსკი მუდამ გარშემორტყმული იყო რევოლუციონერებითა და აგრონომებით“

გუბერნატორი სტაროსელსკი

სტაროსელსკის მოადგილედ დაინიშნა ალექსანდრე ფრონელი, რომელიც, ასევე, გლეხობას უთანაგრძნობდა. სტაროსელსკი იყო წინააღმდეგი გურიაში აჯანყების ძალით ჩახშობისა და გულშემატკივრობდა სოცია-დემოკრატიულ იდეებს. ის პირადად იცნობდა და ურთიერთობა ჰქონდა ფირალებსა და რევოლუციონერებს, კიკია მამულაიშვილსა და ერმალოზ ანდღულაძეს. მისი დაჟინებული მოთხოვნით 1905 წლის აგვისტოში გაუქმდა გურიაში გამოცხადებული საგანგებო მდგომარეობა და უკან იქნა გაწვეული ალიხანოვ-ავარსკის ჯარი. გარდა ამისა, ის ცდილობდა აერიდებინა გურიისთვის მთავრობის სადამსჯელო ღონისძიებები. ალიხანოვის სადამსჯელო რაზმის წევრი ედუარდ იუონი სტაროსელსკის უწოდებდა გონიერ ლიბერალებს რომელიც გურულებს შორის უსაზღვრო სიმპათიით სარგებლობს.

ნიკოკია თაყაიშვილი:

„6 დეკემბერს იყო დიდი კრება ქ. ოზურგეთს. ხალხმა წამოაყენა თავისი მოთხოვნები, ამავე კრებაზე ითქვა, რომ გუბერნატორი სტაროსელსკი და მთელი რუსი ხალხი ემხრობა რევოლუციას, რევოლუციონერების ასეთი განაცხადი, რომ გუბერნატორი სტაროსელსკი მათ მხარეზეა, გამართლებული იყო პირადად სტაროსელსკის მთელი რიგი მოქმედებებითა და საქციელით.. იგი არავითარ ზომებს არ ღებულობდა გუბერნიაში რევოლუციური მოძრაობის წინააღმდეგ. პირიქით, მოქმედებდა მათ ხელშესაწყობად“

თავად თაყაიშვილს, რომელიც მაზრის მომრიგებელი მოსამართლე იყო (და ამავდროულად ექვთიმე თაყაიშვილის ძმა)  სტაროსელსკიმ გადადგომა შესთავაზა, რადგან ამას ითხოვნდნენ რევოლუციონერები და თაყაიშვილს ბოიკოტს უცხადებდნენ.

როდესაც მატარებლების მოძრაობა შეჩერდა, გუბერნატორი ჩავიდა ოზურგეთში, შეხვდა ხალხს, წაუკითხა მეფის 17 ოქტომბრის მანიფესტი და უკან გაემგზავრა ფაეტონით, რევოლუციონერებთან, საბაშვილთან და მამულაიშვილთან ერთად. ამ ვიზიტის დროს გუბერნატორს ეცვა წითელი ფერის პერანგი და ფორმის პალტო. მან ადგილობრივი ბატალიონის უფროსს დაავალა, რევოლუციონერებისთვის წართმეული იარაღი დაებრუნებინათ.

სტაროსელსკი მისი პოზიციის გამო იწვევდა ხელისუფლების უკმაყოფილებას. 1906 წლის 10 იანვარს სტაროსელსკის ნაცვლად გუბერნატორად ალიხანოვ-ავარსკი დანიშნეს.  იმპერატორ ნიკოლოზ II-ს მის შესახებ უთქვამს

«вот о ком считаю нужным сказать крепкое слово — это о кутаисском губернаторе Старосельском. По всем полученным мною сведениям, он настоящий революционер…»

ახალმა გუბერნატორმა ალიხანოვ-ავარსკიმ შემდეგ სტაროსელსკი და ვიცე-გუბერნატორი ალექსანდრე ფრონელი დააპატიმრა. სტაროსელსკი ყუბანში გადაასახლეს, ფრონელი კი მეტეხის ციხეში ჩასვეს. 1907 წელს სტაროსელსკი გახდა რუსეთის სოციალ-დემოკრატიული პარტიის (ბოლშევიკური ფრთის) წევრი. ცხოვრობდა ეკატერინოდარში (კრასნოდარი) და იყო ყუბანის საოლქო კომიტეტის წევრი, შემდეგ კი ჩრდილო-კვკასიის საკავშირო კომიტეტის წევრი. 1908 წელს მისი სახლის ჩხრეკის დროს ჟანდარმებმა იპოვეს მეფისნაცვალ ვორონცოვ-დაშკოვის წერილები და ვერ გაბედეს დაპატიმრება. სანამ ჟანდარმერია ზედგომებიდან ინსტრუქციებს მიიღებდა, სტაროსელსკი გაიქცა პარიზში, სადაც მუშაობდა ფოტოგრაფად. ავტორია წიგნისა „გლეხთა მოძრაობა ქუთაისის გუბერნიაში“ (ტფილისი, სახელგამი, 1928)